چکیده فارسی: نظریه های عدالت اجتماعی معمولاً براساس انتقاد و عدم رضایت از وضع موجود جامعه و به منظور ارائه مدل و الگویی برای برون رفت از وضع موجود و رسیدن به نظم مطلوب عادلانه عرضه می شوند. چرایی و ضرورت نیاز به چنین نظریه هایی با مخالفت جدی در سنت فکری لیبرالی روبه رو بوده است و در میان جریان های اسلامی نیز از زاویه ای دیگر و به سبب غنای شریعت، مورد انکار برخی قرار می گیرد. در مقاله حاضر ضمن تبیین مراد از «نظریه عدالت اجتماعی» و ابعاد آن و مروری بر چالش های انتقادی درباره آن، تلاش می شود نشان داده شود فقه سیاسی چه مشارکتی در نظریه پردازی عدالت اجتماعی می تواند داشته باشد؛ ازاین رو نوشتار حاضر بر آن است سهم و تأثیر مستقیم فقه سیاسی در صورت بندی نظری عدالت سیاسی را بررسی کند و چگونگی نقش آفرینی این دانش در فرایند استقرار عدالت سیاسی را تبیین نماید. همچنین تأثیر و کارکرد غیرمستقیم فقه سیاسی در دیگر ساحت های نظریه پردازی عدالت را نیز توضیح دهد؛ زیرا ساختار سیاسی جامعه تنها ساختاری است که در دیگر کلان ساختارهای حیات جمعی تأثیر گذار است و روزآمدی و توانمندی و پویایی فقه سیاسی می تواند از این طریق بر عادلانه و بهینه شدن دیگر عرصه های عدالت اجتماعی در کنار عدالت سیاسی مؤثر باشد. چکیده عربی: نظریات العدالة الاجتماعیة عادة تقدم على,أساس النقد وعدم الرضا عن الوضع الراهن للمجتمع، ولتقدیم نموذج للابتعاد عن الوضع الراهن والوصول إلی النظام المنشود والعادل. وقد واجه سبب وضرورة الحاجة إلی مثل هذه النظریات معارضة شدیدة فی الفکر اللیبرالی التقلیدی، کما أنکرها البعض من التیارات الإسلامیة من زاویة أخرى,وبسبب ثراء الشریعة الإسلامیة. تحاول هذه المقالة، أثناء شرح معنى,"نظریة العدالة الاجتماعیة" وأبعادها واستعراض التحدیات النقدیة المتعلقة بها، إظهار ما یمکن أن یقدمه الفقه السیاسی من مساهمة فی تنظیر العدالة الاجتماعیة. الغرض من هذا المقال هو دراسة مساهمة الفقه السیاسی وتأثیره المباشر فی الصیاغة النظریة للعدالة السیاسیة وشرح نوعیة إمکانیة أن یلعب هذا المجال العلمی دورًا فی عملیة العدالة السیاسیة. وکذلک یشرح الوظیفة غیر المباشرة للفقه السیاسی وتأثیره فی المجالات الأخرى,لتنظیر العدالة؛ لأن الهیکل السیاسی للمجتمع هو الهیکل الوحید الذی له تأثیر على,الهیاکل العملاقة الأخرى,للحیاة الجماعیة، وبهذه الطریقة، یمکن أن تکون حداثة وقدرة ودینامیکیات الفقه السیاسی فعالة فی الإنصاف والاستفادة المثلى,من مجالات أخرى,العدالة الاجتماعیة (إلى,جانب العدالة السیاسیة).

علوم اجتماعی با موضوعاتی چون رفتار انسانها، گروه ها و جوامع، و به طور کلی سیستم های انسانی و اجتماعی سرو کار دارند؛ موضوعاتی که بسیار پویا و متغیر بوده، ودر شبکه ای از تعاملات پیچیده شکل می گیرند.این مقاله ضمن تامل بر این مهم، در صدد پاسخ به این سوال است که چرا با وجود تلاش های گسترده دانشگاه ها برای آموزش روش های نظریه پردازی و جدیت به حل مساله، سیر نظریه پردازی، به ویژه در حوزه علوم اجتماعی، با نوعی بن بست مواجه شده است. بدین منظور، دیدگاه های اساتید سه گروه مدیریت، روانشناسی و علوم سیاسی مورد بررسی قرار گرفت و یافته های پژوهش حاکی از وجود موانع ساختاری، کارکردی،انگیزشی،و فرهنگی جوامع علمی در فرایند نظریه پردازی در علوم اجتماعی دارند. همچنین ادعای اصلی پژوهش آن است که علی رغم اهمیت توجه به موانع ساختاری، کارکردی و فرهنگی، عدم توجه به فراگرد طبیعی نظریه پردازی در تاکید بر شناسایی مساله و تمرکز بر حل آن، یکی از دلایل اصلی رکود سیر نظریه پردازی در قلمرو علوم انسانی است.

یکی از مسایل چالش برانگیز درباره جنبش های اسلامی نوین، نقش هویت در شکل گیری این جنبش ها است. با توجه به تاکیدات نظریه پردازانی همچون مانوئل کاستلز، یورگن هابرماس و آلن تورن مبنی بر اهمیت محوری هویت در عصر جهانی شدن و عصر اطلاعات، هویت در شکل گیری، اهداف و الگوهای رفتاری جنبش های اجتماعی نوین از جمله نوبنیادگرایان اسلامی نقش اساسی داشته است. به گفته متفکران و تحلیل گران جنبش های اسلامی همچون کاستلز، دکمیجیان، اسپوزیتو و اولیور روا یکی از دلایل اصلی شکل گیری جنبش های نوین اسلامی اعم از جنبش های اعتدال گرا و جنبش های از قبیل طالبان و القاعده، واکنش ملل مسلمان به سیاست های غربی سازی جهان اسلام، استراتژی اسلام هراسی جهان غرب، تحقیر هویت اسلامی از سوی رسانه های غربی، بازگشت به هویت دینی و. . . . است. در واقع درباره خاستگاه جنبش های نوین اسلامی و تغییر رفتار جنبش های کلاسیک اسلامی باید به عوامل مختلفی همچون جهانی شدن، غربی سازی، سیاست های غرب نسبت به اسلام همچون پروژه اسلام هراسی، رفتار تحقیر آمیز غرب با مسلمانان، تضاد فرهنگی و هویت غرب با مسلمانان (برخورد تمدن ها)، حملات خشونت آمیز غرب از جمله آمریکا نسبت به کشورهای اسلامی، حمایت غرب از رژیم صهیونیستی، چالش های هویتی در کشورهای اسلامی و. . . توجه کرد.

واگرایی مطالعات جرم شناسی و رفتار سازمانی در تحلیل جرایم شرکتی موجب شده تا یافته های مطالعات در حوزه جرم شناسی جرایم شرکتی نامتوازن و پراکنده باشند. از این رو، تحلیل دقیق جرایم شرکتی مستلزم توجه هم زمان به نظریه های جرم شناختی و سازمانی و ارزیابی و انطباق آن ها با یکدیگر است. بر همین اساس، پژوهش حاضر درصدد است تا حالت خطرناک شرکت ها را در پرتو مدل فرهنگ سازمانی شاین بررسی کند. نظریه حالت خطرناک متشکل از دو متغیر قابلیت انطباق اجتماعی و ظرفیت مجرمانه و مدل فرهنگ سازمانی شاین شامل سه سطح سازه ها، ارزش ها و پیش فرض های بنیادی است. یافته های این پژوهش در مقام تطبیق دو نظریه، نشان می دهد که شرکت های دارای حالت خطرناک با به رسمیت شناختن فرهنگ سازمانی جرم زا، در سطح سازه ها به دنبال نشان دادن چهره قانون مند از خود هستند. این امر که از طریق تصویرسازمانی صورت می گیرد، مؤید انطباق اجتماعی بالای شرکت های بزهکار است. با این حال، رفتارهای به رسمیت شناخته شده در سطح ارزش ها و پیش فرض های بنیادی که شامل نهادی سازی انحراف و بهنجار بودن جرم می شود، مؤید ظرفیت مجرمانه بالای شرکت ها است. بدین سان، ارزیابی حالت خطرناک بر اساس مدل شاین ثابت می کند که سازه ها منطبق با قابلیت انطباق اجتماعی و ارزش ها و پیش فرض های بنیادی منطبق با ظرفیت مجرمانه هستند. با توجه به الگوی مورد اشاره، می توان گفت که فساد مالی گسترده در مؤسسه مالی اعتباری ثامن الحجج در حوزه های مختلف نشان می دهد که در سطح ارزش ها و پیش فرض های بنیادی، ارتکاب جرم به عنوان یک ارزش و رفتار بهنجار محسوب می شود و از این رو، مؤسسه مالی اعتباری ثامن الحجج دارای ظرفیت مجرمانه بالا است. با این حال، تمرکز بر فعالیت های مذهبی و اجتماعی در سطح سازه ها نشان می دهد که این شرکت دارای انطباق اجتماعی بالا نیز هست. بدین ترتیب، می توان گفت که مؤسسه مالی اعتباری ثامن الحجج با داشتن ظرفیت مجرمانه بالا و انطباق اجتماعی بالا در زمره بزهکاران یقه سفید قرار می گیرذ

ماهیت دانش و شیوه دست یابی به آن، دو مقوله ای است که به موازات هم پیش رفته است. بی تردید بدون به کارگیری روش های خاص، غلبه بر مجهولات با دشواری های فراوان روبه رو است. همان طور که دانش به مرور زمان گسترش و تنوع یافته است، روش های کسب دانش نیز مراحل تکمیلی خود را به موازات آن به پیش برده است. روش و روش شناسی در مسیر تکاملی خود با گستردگی، ژرفا و پیچیدگی های فراوانی همراه بوده است. گذر از روش های غیرمدون سپس نحله های پوزیتویستی، تفهمی، هرمنوتیک و پدیدارشناسی، موجب پدید آمدن آثار و مکتوبات فراوانی پیرامون روش شناسی شده است. تقسیم و شاخه بندی علوم نیز زمینه را برای تنوع روش شناسی ها فراهم آورده است. نه تنها در روش های عام علوم انسانی، تجربی و ریاضی، بلکه در هر یک از رشته های تخصصی و زیرمجموعه های آن نیز روش شناسی های مجزا و متفاوتی تدوین شده است. روش شناسی عنوان عام و گسترده است که حاوی موضوعات فراوانی در دو حوزه روش شناسی و علوم است. روش شناسی مقوم نظریه پردازی و تولید علم به مثابه مبانی حرکت های علمی و تکنولوژیکی در یک جامعه می باشد. ریشه نظریه پردازی به شرایط و عواملی بستگی دارد که در صورت نبود یا ضعیف بودن آن شرایط فرایند تولید علم آن و تشکیل نظریه و پارادایم های مورد نیاز میسر نخواهد شد. یکی از عمده ترین آن ها روش شناسی و توجه بر آن در نظریه پردازی است. در واقع حلقه اتصال بین معرفت شناسی فلسفی با موضوع پژوهش می باشد. در این مقاله تلاش شده است تا چگونگی نقش کاربردی روش شناسی در نظریه پردازی و تولید علم که مهم ترین مبادی فرآیند تولید علم و نظریه پردازی به شمار می آیند، بررسی شود.

معماران، اندیشمندان و محققان معماری در مراتب و حوزه های گوناگونی با نظریه سروکار دارند. از این رو لازم است آنان با اصول و مبادی نظریه و نظریه پردازی و جایگاه آن در تحقیق آشنا باشند. این مقاله خلاصه و برداشتی است از کتاب الفبای ساختمان نظریه، به نحوی که به کار معماران و نظریه پردازان معماری آید. مقاله با تعریف نظریه آغاز می شود. تعریف عناصری که برای فهم و پرداختن نظریه لازم است، یعنی ایده و مفهوم و گزاره، موضوع بخش نخست مقاله را تشکیل می دهد. بخش های آخر مقاله به صورت های گوناگون نظریه، روش آزمودن نظریه و، سرانجام، راهبردهایی برای تحقیق و پدید آوردن مجموعه معرفت هایی اختصاص دارد که دانشمندان بدان اعتماد کنند و در زمره معرفت علمی بپذیرند.